تاريخچه توپ هايي كه در ورزش‌هاي مختلف استفاده مي‌شدند واقعا عجيب است. بازيكنان از هر چيزي كه دم دستشان بود استفاده مي‌كردند، از جمله توپ‌هاي پارچه اي، مثانه بادشده حيوانات، سر انسان و جمجمه انسان و حيوان!
برترين‌ها - ترجمه از الهام مظفري: تاريخچه توپ هايي كه در ورزش‌هاي مختلف استفاده مي‌شدند واقعا عجيب است. بازيكنان از هر چيزي كه دم دستشان بود استفاده مي‌كردند، از جمله توپ‌هاي پارچه اي، مثانه بادشده حيوانات، سر انسان و جمجمه انسان و حيوان! از دوران باستان تا به امروز، مواد و تكنولوژِي راه درازي را طي كرده اند و توپ‌هاي ورزشي امروزي بازتاب اين تغييرات هستند. درمقايسه با آنچه اكنون داريم، توپ‌هاي اصلي كه در ورزش‌ها استفاده مي‌شدند براي ما بسيار عجيب خواهند بود. اين مطلب را بخوانيد تا با ورزش مورد علاقه تان از زاويه جديدي آشنا شويد.
توپ بيسبال
بيسبال مديون تلاش سازندگان زحمتكش زيادي از جمله كفاشان است كه اين توپ‌ها را از قطعات كفش‌هاي لاستيكي مي‌ساختند. در برخي موارد، اولين توپ‌هاي بيسبال هسته‌هاي لاستيكي داشتند. آن‌ها كه با نخ پيچيده و با چرم پوشانده مي‌شدند. نوع ديگري از توپ‌هاي بيسبال اوليه به جاي لاستيك ذوب شده از چشم ماهي اوزون برون ساخته مي‌شدند. در اواسط دهه ۱۸۰۰ گاهي بازيكنان توپ خودشان را مي‌ساختند.
توپ‌هاي بيسبال اوليه صرف نظر از اينكه چه كسي و با چه چيزي آن‌ها را ساخته، وزن و ابعاد متنوعي داشتند. يكي از مشهورترين طرح‌هاي پوشش براي توپ‌هاي بيسبال اوليه، طرح پوست ليمو بود كه در آن يك تكه چرم با چهار خط دوخت متمايز به هم گره مي‌خورد و يك توپ نرم‌تر و سبك‌تر توليد مي كرد كه دو سوم توپ‌هاي استاندارد امروزي و محيط آن ۲۳ سانتيمتر بود. آن‌ها نسبت به توپ‌هاي امروزي مي‌توانستند فواصل طولاني تري طي كنند و امتياز بيشتري بگيرند.
توپ بسكتبال
بسكتبال در اصل با توپ فوتبال بازي مي‌شد. تا اينكه در سال ۱۹۸۶ دو سال بعد از پيدايش اين ورزش، يك توپ بزرگتر به عنوان توپ رسمي اين بازي مورد استفاده قرار گرفت. اين توپ توسط شركت «اورمن ويل» يك توليد كننده دوچرخه در ماساچوست ساخته شد. حداكثر محيط اين توپ ۸۱ و حداقل محيط آن ۷۶ سانتيمتر بود. در سال ۱۸۹۸، وزن توپ بين ۰.۵۱ تا ۰.۶۲ كيلوگرم تعيين شد. غير از تغييرات كوچكي در وزن و ابعاد، توپ‌هاي امروزي شبيه همان توپ‌هاي اواخر قرن نوزدهم هستند.
توپ بيليارد
توپ‌هاي بيليارد اوليه از عاج فيل ساخته مي‌شدند. هزاران فيل سالانه كشته مي‌شدند تا عاج مورد نياز براي توليد ميليون‌ها توپ بيليارد در سراسر جهان را تامين كنند تا جايي كه جمعيت اين حيوان خيلي زود كاهش يافت و قيمت عاج بالا رفت. توليد توپ‌هاي بيليارد عاجي هم چالش برانگيز بود. بايد توپ‌ها را يك هفته يا بيشتر در يك محيط با دماي ثابت انبار مي‌كردند تا نوسانات دما آن‌ها را نشكند. تحقيقي براي پيدا كردن يك ماده جايگزين براي عاج انجام شد. براي تشويق مخترعان، مسابقه‌اي هم در سال ۱۸۶۳ برگزار شد. پنج سال بعد، «جان وسلي هيات» سلولوئيد را پيشنهاد كرد، ماده‌اي كه در سال ۱۸۵۱ توسط الكساندر پاركز اختراع شد.
وسلي توپ بيليارد سلولوئيدي را وارد مسابقه كرد، اما نتوانست جايزه ۱۰ هزار دلاري را ببرد. توپ او به اندازه كافي بالا نرفت. توپ‌هاي بيليارد سلولوئيدي يك مشكل ديگر هم داشتند. گاهي مي‌تركيدند. وسلي توپ بيلياردش را با تركيبي به نام كلوديون پوشاند و آن را براي آزمايش به آزمايشگاه فرستاد و هشدار داد كه اين توپ ممكن است آتش بگيرد، چون كلوديون يك ماده قابل اشتعال است. علاوه بر اينكه اگر ضربه شديدي به آن‌ها خورده مي‌شد واقعا منفجر مي‌شدند.
توپ بولينگ
اگرچه مصريان باستان از ۳۲۰۰ سال قبل از ميلاد بولينگ بازي مي‌كردند بولينگ امروزي از سال ۱۸۴۰ آغاز و بين قماربازان محبوب شد. زماني كه كنكتيكت بازي بولينگ با ۹ ميله چوبي را در سال ۱۸۴۱ ممنوع كرد، يك بازي با ۱۰ ميله به وجود آوردند تا قانون را دور بزنند. در اوايل قرن نوزدهم، توپ‌هاي بولينگ از جنس چوب بودند و بعد‌ها لاستيك سخت جايگزين آن شد. اولين توپ لاستيكي به نام «Evertrue» در سال ۱۹۰۵ معرفي شد و در سال ۱۹۱۴ شركت برانسويك توپي از يك تركيب لاستيكي اسرارآميز ساخت. توپ‌هاي لاستيكي وقتي سوراخ مي‌شدند بوي زننده‌اي داشتند و فقدان طراحي هسته‌اي بودند، اما مثل توپ‌هاي پلي استري به طور گسترده‌اي در دهه ۱۹۷۰ استفاده مي‌شدند.
توپ داژبال (وسطي)
منشا داژبال مشخص نيست. هرچند برخي منابع ادعا مي‌كنند اين ورزش در اصل از آفريقا آمده، جايي كه بيش از ۲۰۰ سال پيش به عنوان يك ورزش خونين بازي مي‌شده است، حتي شواهدي هم وجود دارد كه به جاي توپ‌هاي امروزي، اين قبايل از سنگ يا مواد آلوده براي آسيب زدن يا ناتوان كردن حريفان خود استفاده مي‌كرده اند. وقتي يك بازيكن مجروح مي‌شد، حريفان سنگ‌ها يا پرتابه‌هاي بيشتري به سوي او پرتاب مي‌كردند در حالي كه هم تيمي‌هاي او سعي مي‌كردند با سنگ هايشان حريف را دور كنند و از يارشان حفاظت كنند. به نظر مي‌رسد اين ورزش خونين يك هدف جدي داشته است: تمريني براي ترويج كار تيمي و تقويت مهارت‌هاي مبارزه با سنگ كه بين قبايل اتفاق مي‌افتاد.
دكتر جيمز كارليسل به دنبال معرفي داژبال به دانشجويان اروپايي خود بوده، اما آن‌ها فاقد چابكي و دقت هدفگيري مورد نياز براي اين ورزش بودند. بعد از بازگشت او به كالج سنت ماري در انگلستان بود كه موفق شد اين ورزش را به شكل امروزي معرفي كند، يك توپ چرمي هم جايگزين سنگ و مواد آلوده قبلي شد كه قبلا به عنوان توپ استفاده مي‌شدند. تاچه حد اين تاريخچه درست است كسي نمي‌داند.
فوتبال
از اولين توپ‌هاي فوتبال مي‌توان به سر خوك و جمجمه دشمنان سربازان انگليسي اشاره كرد، اما اولين توپ فوتبالي كه واقعا ساخته شد، مثانه باد شده خوك بود و بعد‌ها از چرم استفاده شد كه با دوام‌تر باشد. توپ فوتبال مثانه اي، تقريبا بيشتر از توپ راگبي گرد بود، اما به هيچ وجه كروي نبود. در آب و هواي مرطوب انگلستان، توپ‌ها زود پر از آب مي‌شدند و وزنشان زياد مي‌شد. ضربه زدن به چنين توپ هايي باعث درد و آسيب زيادي مي‌شد.
چارلز گودير در سال ۱۸۳۶ توپ فوتبال لاستيكي را اختراع و اولين توپ‌هاي فوتبال را در سال ۱۸۵۵ طراحي و توليد كرد. هفت سال بعد، ليندون بعد از اينكه همسرش در اثر بيماري ريه جان خود را از دست داد، يكي از اولين توپ‌هاي لاستيكي قابل بادشدن را به عنوان توپ‌هاي ورزشي طراحي كرد. در سال ۱۸۷۲، انجمن فوتبال انگليس، اندازه و وزن توپ‌ها را تعيين كرد.
توپ گلف
گلف در چهار قرن اول خود با پنج نوع توپ مختلف بازي مي‌شد: توپ چوبي، توپ مويي، توپ پري، توپ كائوچويي و توپ هاسكل. هيچ شاهد محكمي از استفاده از توپ‌هاي چوبي در گلف حمايت نمي‌كند. چنين توپ هايي فاقد خواص كنترل خوب بودند، چون صاف بودند و بيشتر از ۷۵ متر نمي‌رفتند. توپ‌هاي مويي از هلند نشات گرفتند و در سال ۱۴۸۶ تا ۱۶۱۸ از آنجا به اسكاتلند صادر مي‌شدند. از سال ۱۵۵۴ ساخت آن‌ها در اسكاتلند شروع شد، توپ‌هاي مويي از موي گاو و مثل توپ‌هاي پري توليد مي‌شدند. توپ‌هاي گلف مويي گران بودند. از قرن شانزدهم تا اوايل قرن هجدهم، هريك از آن‌ها ۲ تا ۵ شيلينگ فروخته مي‌شدند.
كفاشان از پر پرندگان كه از قفس جمع مي كردند براي ساخت توپ‌هاي گلف پري استفاده كردند. توپ‌هاي پري از دوختن سه قطعه چرم خيس به هم، برعكس كردن تكه‌هاي دوخته شده و پر كردن آن با پرهاي خيس ساخته مي‌شد. وقتي آن‌ها خشك مي‌شدند پر‌ها بزرگ شده و چرم كوچك مي‌شد در نتيجه فشار بيشتر و توپ سفت‌تر مي‌شد. برخي منابع مي‌گويند دو يا سه توپ در روز به اين روش ساخته مي‌شد در حالي كه منابع ديگر بيان مي‌كنند كه ۵۰ تا ۶۰ توپ در هفته ساخته مي‌شد. اين كار سختي بود و كساني كه آن را انجام مي‌دادند اغلب در جواني مي‌مردند. توپ‌هاي پري بسته به كيفيتشان بين ۲.۵ تا ۵ شيلينگ فروخته مي‌شدند. از آنجا كه توپ‌هاي پري محكم‌تر از توپ‌هاي مويي بودند مي‌توانند فواصل دورتري و تا ۱۷۶ متر بروند.
ساخت توپ‌هاي كائوچوي گياهي در سال ۱۸۴۸ آغاز شد تاجايگزين توپ‌هاي پري شود. اين توپ‌ها در اصل صاف بودند و بعد شيارهايي به آن اضافه شد كه عملكردش را بهتر مي‌كرد. توپ‌هاي كائوچويي از ارزان‌تر و قوي‌تر از توپ‌هاي پري بودند، اما تا سال ۱۸۶۰ جايگزين آن‌ها نشدند، چون به اندازه كافي باكيفيت نبودند و در ميان مردم جا نيفتاده بودند. بعد از اختراع قالب براي اين توپ ها، توليدشان افزايش يافت و به قيمت يك شيلينگ فروخته شدند. بعد‌ها توپ‌هاي هاسكل جانشين توپ‌هاي كائوچويي شدند. در سال ۱۸۹۸ كوبرن هاسكل آمريكايي پيچاندن نخ‌هاي لاستيكي هسته توپ را مكانيزه كرد. از زمان هاسكل اصلاحات طراحي توپ گلف ادامه دارد.
توپ پينگ پنگ
پينگ پنگ به عنوان نسخه مينياتوري تنيس آغاز شد، و افراد طبقه متوسط در دوران ويكتوريايي از ميز غذاخوري خود به عنوان ميز پينگ پنگ استفاده مي‌كردند. كتاب‌ها جاي تور گذاشته و در جعبه‌هاي سيگار به عنوان راكت استفاده مي‌شدند، بعد‌ها كاغذ پوستي كه حول يك قاب كشيده شده بود جايگزين آن‌ها شد. انواع مختلفي از توپ در اين بازي استفاده مي‌شد از جمله توپ‌هاي نخي، چوب پنبه‌هاي شامپاين و توپ‌هاي لاستيكي. توپ‌هاي سلولوئيدي در سال ۱۹۰۱ تصويب شدند.
توپ تنيس
تنيس از قرن دوازدهم در اروپا آغاز شده است. قبل از توپ‌هاي لاستيكي كركي امروزي، توپ‌هاي تنيس از مواد مختلفي از جمله چرم، گچ، خز، موي انسان، فلز، ماسه، پشم يا روده گوسفند ساخته مي‌شدند. مو و پشم پر كننده‌هاي رسمي توپ تنيس بودند. در سال ۱۴۸۰ به فرمان شاه لويي يازدهم فرانسه، توپ‌هاي تنيس از چرم پر شده با پشم و مو ساخته مي‌شدند. اين پر كننده‌ها پرش توپ را تضمين مي‌كردند. امروزه مو در پوشش نمدي توپ‌هاي تنيس ديده مي‌شود.
والبيال
واليبال در سال ۱۸۹۵ توسط ويليام جي مورگان و با تركيب بسكتبال، بيسبال، تنيس و هندبال به وجود آمد. اين ورزش نياز به توپ جديدي داشت كه بيشتر در هوا بماند. اين يعني توپ هم بايد سبك باشد و هم به اندازه كافي هم سنگين باشد كه سريع حركت كند. توپ‌هاي بسكتبال براي اين ورزش مناسب نبودند بنابراين توپ‌هاي سه لايه به وجود آمد كه از يك لايه از لاتكس، يك لايه پارچه سبك پنبه‌اي و يك لايه چرم تشكيل مي‌شد. اين توپ خوب كار كرد و تا به امروز طراحي پايه آن تقريبا بدون تغيير مانده است.
بازدید:
